Daniel Chodowiecki (1726 Danzig - 1801 Berlin), Vier Szenen, 1780.

ołówek, papier, 19,2 × 12 cm
sygn., dat., i opisany ołówkiem l. d.: „gez: von D. Chodowiecki in Dantzig 1780”

autorskie zapiski w obrębie kompozycji samych scen

Zaprezentowany w katalogu aukcyjnym rysunek został narysowany przez Chodowieckiego podczas zaledwie miesięcznego pobytu artysty w Gdańsku w 1780 roku. Chodowiecki przybył do Gdańska w lipcu 1780 roku dla załatwienia formalności spadkowych po zmarłej matce. Po miesięcznym pobycie w rodzinnym mieście wrócił do Berlina zabierając ze sobą dwie niezamężne siostry: Luisę i Henriettę. Niewiele zachowało się śladów z tego pobytu artysty w Gdańsku, a zupełnie nie widać żadnego z artystycznych przedsięwzięć podjętych przez niego przy tej okazji. O tym, że rysunek powstał w Gdańsku świadczy informacja zamieszczona pod nim, a swoistym nawiązaniem do miasta są postacie zakonników w dominikańskich habitach. Intrygująca jest charakterystyczna postać kobieca. Jej obecność na dwóch kompozycjach nie może być przypadkowa. Jest jedyną osobą świecką zaproszoną do teologicznej dysputy zakonników („Theologische Disputation”), bierze też udział w pożegnalnym spotkaniu („Abschied”). Czy może być to pożegnalne spotkanie Chodowieckiego przed jego powrotem do Berlina? Jeśli przyjąć taką możliwość, to warto przyjrzeć się postaciom mężczyzn siedzących naprzeciwko siebie. Czy można domyślać się w jednym z nich wizerunku samego artysty? Jeden z nich, nieco odsunięty od stołu, ukazuje twarz z profilu, drugi ukrywa swój wizerunek w uprzejmym ukłonie odpowiadając na wznoszony na jego cześć toast. Tajemnicza elegancka dama, wspomniana przeze mnie wcześniej występuje tu w roli pani domu, czy gospodyni przyjęcia. Po obu jej stronach siedzą dwie młode kobiety. Czy to Luisa i Henrietta?