Jan BERDYSZAK (1934-2014), Transcendentalny, 1979-1980

technika własna, akryl, deska pokryta gruntowanym płótnem; 32 x 58,5 cm (nieregularny kształt);
sygn., dat. i opisana na odwrocie: JAN / BER /DYSZ / AK / 1979-80 TRANSCENDENTALNY / 11MAD / 32 x 57,5 cm AKRYL.

„(…) Przestrzeń uważam za jeden z bytów pierwszych, więc może mieć ona nieskończoną ilość przejawów. Może ona przyjąć najbardziej wzniosłą postać niematerialną i banalność swojego istnienia.
Byt przestrzeni pozwala zaistnieć rzeczom i je zawiera.
Przestrzeń bytu może być także spostrzegana jako obszar pusty albo jako nieobecność.
Wycinanie, wycięcie jako CZYNNOŚĆ powołała puste pole, które stało się rodzajem RZECZY.
Powstała pustka emanowała NIEOBECNOŚCIĄ. W NIEOBECNOŚĆ, urzeczowioną wycięciem, wchodziła przestrzeń głębią lub warstwą przestrzeni, za którą to warstwą pojawia się (obcy) konkret ściany. Ściana ukazała się
w miejscu wyciętym nieoczekiwaną, obcą materią.
Dokonało się samowypełnienie (…)”
Lit.: Fragment ze szkicownika 116 (1978-1979), w: E. Kościelak, M. Szafkowska, Jan Berdyszak. Szkice i Rysunki, Wrocław 2012, s. 20.